Izložba o Deniju Didrou u Biblioteci Matice srpske

Povodom tristote godišnjice rođenja francuskog filozofa, pisca i enciklopediste Denija Didroa (1713–1784), Biblioteka Matice srpske pripremila je elektronsku izložbu građe iz svojih zbirki. Autori postavke su Ivana Grgurić i Milica Cvetković, urednik Miro Vuksanović.

Izložba se može pogledati u javnom katalogu Biblioteke od 22. februara do 18. marta. Elektronski katalog izložbe trajno se čuva i dostupan je na CD-u u Biblioteci, kao i na sajtu  www.bms.rs.

Deni Didro, jedan od najznačajnijih stvaralaca epohe prosvećenosti,  rođen je 1713. godine u Langru. Pripadao je krugu filozofa, literata i slobodnih mislilaca koji su, krajem 18. veka, odigrali ogromnu ulogu u ideološkom pripremanju trećeg staleža za obračun s vladajućom klasom. Obrazovan, smeo i uporan, od početka se suprotstavljao mračnjaštvu i dogmi i svako njegovo delo značilo je snažan udarac feudalizmu i klerikalizmu (njegova prva knjiga, Filozofske misli iz 1746. bila je toliko revolucionarna da je spaljena na lomači, a zbog eseja Pismo o slepima na pouku onima koji vide osuđen je na tri meseca tamnice). Bio je inspirator i glavni urednik velike francuske Enciklopedije (objavljena između 1751. i 1772. godine u 28 tomova), oko koje je okupio najveće umove svog vremena (Dalamber, Holbah, Monteskje, Volter, Ruso i dr.). Uz posao na Enciklopediji, pisao je filozofske rasprave sa materijalističkim idejama (Razgovor između Dalambera i Didroa, Dalamberov san, Misli o objašnjenju prirode i dr.) i eseje u kojima se zalagao za stvaranje nove kulture zasnovane na racionalnim principima. Tekstovima objavljenim u delu  Saloni, u kom analizira slikarstvo epohe, Didro je stvorio umetničku kritiku.  Suprotstavljanjem buržoaske koncepcije aristokratskoj, i izvođenjem plebejaca na scenu, stvorio je žanr građanske drame (Nezakoniti sin, Otac porodice i dr.). Među njegovim  najpoznatijim proznim delima nalaze se Redovnica, Žak fatalist i Ramoov sinovac.

Didro je umro u Parizu 1784. godine. Sahranjen je u crkvi Sen-Roš, koja je opljačkana i demolirana u vreme Revolucije. Njegovi ostaci se danas verovatno nalaze u pariskim katakombama.