Na današnji dan: Rođen Marks, uhapšen Gandi, oslobođen Mathauzen, umrli Napoleon i Bajford

Autor: Beta

Život
05.05.2022.
09:12 > 06:27
Pregled najznačajnijih dešavanja u svetu i kod nas na današnji dan, 5. maj.
1705 - Umro je rimsko-nemački car Leopold I. Uspešno se borio protiv Turaka, a slavu mu je donela odbrana Beča 1683. Za vreme njegove vladavine (od 1658) Srbi su se, pod vođstvom patrijarha Arsenija Čarnojevića doselili u južnu Ugarsku i u Srem.
1813 - Rođen je danski filozof Seren Kjerkegor, začetnik filozofije egzistencijalizma ("Ili-ili: fragmenti života", "Pojam strepnje", "Bolest na smrt", "Stadijumi na životnom putu", "Filozofske mrvice").
1815 - Rođen je francuski pisac komedija i vodvilja Ežen Martin Labiš. Neke od njegovih komedija ubrajaju se u najpopularnije komedije 19. veka ("Slamnati šešir", "Put gospodina Perišona").
 
1818 - Rođen je nemački filozof Karl Hajnrih Marks, teoretičar modernog socijalizma i komunizma. Sa Fridrihom Engelsom napisao je 1848. Komunistički manifest ("Prilog kritici Hegelove filozofije prava", "Teze o Fojerbahu", "Osamnaesti brimer Luja Bonaparte", "Kapital - kritika političke ekonomije").
 
1821 - Umro je francuski car Napoleon I Bonaparta, jedan od najvećih vojskovođa u istoriji, čiji su osvajački pohodi izmenili Evropu. Umro je na ostrvu Sveta Jelena kao britanski zatvorenik.
 
1846 - Rođen je poljski pisac Henrik Sjenkjevič, autor romana "Quo vadis" i dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1905.
 
1855 - Crnogorski knez Danilo I Petrović doneo je Opšti zemaljski zakonik u koji su unete imovinske i poreske reforme.
 
1860 - Italijanski revolucionar Đuzepe Garibaldi sa svojih "hiljadu crvenih košulja" isplovio je iz Đenove prema Siciliji, koju je osvojio krajem jula.
 
1883 - Rođen je srpski kompozitor i muzički pisac Petar Konjović, rektor Muzičke akademije u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti i upravnik Muzikološkog instituta ("Knez od Zete", "Vilin veo", "Koštana", "Seljaci").
 
1904 - Na brdu Volujica kod Bara postavljena je prva radio-telegrafska stanica Markonijevog sistema na Balkanu.
 
1930 - Britanske vlasti u Indiji uhapsile su Mahatmu Gandija zbog njegove kampanje građanske neposlušnosti.
 
1936 - Italijanske trupe pod komandom feldmaršala Pjetra Badolja okupirale su Adis Abebu, prestonicu Etiopije. Istog dana 1941. u oslobođeni grad ušao je etiopski car Haile Selasije I.
 
1945 - Sovjetske trupe su u Drugom svetskom ratu ušle u mesto Pinemunde, odakle su Nemci ispaljivali rakete "Fau 1" i "Fau 2". Američke trupe su oslobodile nemački nacistički koncentracioni logor Mathauzen.
 
1954 - General Alfredo Stresner je vojnim udarom oborio predsednika Paragvaja Federika Čaveza, započevši tako 34-godišnju diktaturu.
 
1955 - Odlukom saveznika, Savezna Republika Nemačka ponovo je stekla suverenitet.
 
1961 - Iz Kejp Kanaverala je lansiran kosmički brod "Merkjuri", prva kosmička letelica SAD s ljudskom posadom, kojom je upravljao Alen Bartlet Šepard.
 
1977 - Umro je nemački državnik i ekonomista Ludvig Erhard, zapadnonemački kancelar (1963-66) u vreme privrednog oporavka zemlje nakon Drugog svetskog rata.
 
1978 - Teroristička organizacija "Crvene brigade" saopštila je da je ubila bivšeg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo telo pronađeno je dva dana kasnije u vozilu u centru Rima.
 
1981 - Bobi Sends postao je prvi od deset pripadnika Ire koji je umro u zatvoru Mejz, u Severnoj Irskoj, od posledica štrajka glađu.
 
1993 - Umro je američki pisac i intelektualac Irving Hou, čije je najpoznatije delo "Svet naših očeva", studija o istočnoevropskim Jevrejima imigrantima u Sjedinjenim Američkim Državama.
 
1999 - Indonezija i Portugalija potpisale su dokument kojim je priznata nezavisnost Istočnog Timora.
 
2001 - Pripadnici pobunjeničke grupe UNITA su u Angoli kidnapovali 51 dečaka i devet devojčica iz internata za ratnu siročad koji se nalazi izvan Kaksita, severoistočno od Luande. Prilikom pobune poginulo je oko 200 civila.
 
2003 - Ruanda je oslobodila više od 22.000 zatvorenika, koji su uglavnom bili umešani u masakr koji je 1994. počinila Hutska milicija, kada je ubijeno oko 800.000 etničkih Tutsija i umerenih Huta. U zatvoru je ostalo oko 80.000 ljudi, gde većina čeka suđenje.
 
2003 - Umro je Valter Sisulu, jedan od veterana u borbi protiv belaca koji su manjina u Južnoj Africi i dugogodišnji prijatelj i mentor Nelsona Mendele, najpoznatijeg borca protiv aparthejda.
 
2004 - U aukcijskoj kući "Sotbi" u Njujorku Pikasova slika "Dečak sa lulom" postigla je cenu od 104.168.000 dolara, što je predstavljalo svestki rekord u aukcijskoj prodaji slika do tada.
 
2005 - Na parlamentrnim izborima u Velikoj Britaniji Laburistička partija Tonija Blera osvojila je apsolutnu većinu u britanskom parlamentu, a premijer Toni Bler treći uzastopni mandat.
 
2009 - Odlukom Žalbenog veća Haškog tribunala Veselinu Šljivančaninu izrečena je kazna od 17 godina zatvora za zločine u Vukovaru, umesto prvobitne kazne od pet godina. Istovremeno, Žalbeno veće je potvrdilo prvostepenu presudu pukovniku bivše JNA Miletu Mrkšiću, kojom je osuđen na 20 godina zatvora.
 
2012 - U Japanu je počeo proces zatvaranja poslednjeg aktivnog nuklearnog reaktora, od 50 koliko ih je radilo u zemlji do katastrofe u Fukušimi 2011. godine.
 
2014 - Umro je Timoti Džon Bajford, britanski režiser, scenarista i glumac koji je veći deo svog radnog veka proveo u Srbiji. Iza njega su ostale kultne TV serije za decu "Neven", "Poletarac", "Babino unuče", "Metla bez drške", "Nedeljni zabavnik".
2018 - Američka svemirska agencija NASA lansirala ka Marsu letelicu "InSight" sa ciljem da istraži unutrašnjost "crvene planete" tako što će robot izvoditi geološka iskopavanja do dubine od pet metara i pokušati da izmeri zemljotrese na ovoj planeti.

Podrži 021

021 je pokrenuo svoj gift shop - Shopins.rs, a kupovinom nekog od artikala direktno podržavate rad naše redakcije. Svaki vaš doprinos, ma kako bio velik ili mali, dragocen je. Jer pravo novinarstvo vredi.

Podrži 021

Teme

ISTORIJA

Komentari 1

Hronološki Najpopularniji

  • Andrija Šrek

    05.05.2022 • 16:39
    Dead Parrot
    Na današnji dan, 1943. rođen je engleski glumac, komičar, pisac, TV voditelj i javni govornik Michael Edward Palin, najpoznatiji kao član družine Monty Python.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.

Napiši komentar


Preostalo 1500 karaktera

* Ova polja su obavezna
Svi komentari 1 Ostavi komentar

NAJČITANIJE U POSLEDNJIH 72H

Na priredbi u OŠ
Na priredbi u OŠ "Vasa Stajić" deca igrala uz pesmu o ratnim zločinima
Osude zbog pesme
Osude zbog pesme "Ne volim te Alija, zato što si Balija" u školi, oglasio se i muftija vojvođanski
Goran Radonjić novi v.d. načelnika novosadske policije
Goran Radonjić novi v.d. načelnika novosadske policije

Ostalo iz kategorije Život - Magazin

VIDEO: Bajden pao s bicikla

VIDEO: Bajden pao s bicikla

18.06.2022.• 24
Predsednik SAD Džozef Bajden pao je prilikom silaska sa bicikla na kraju vožnje u državnom parku blizu njegovog letnjeg doma u američkoj državi Delaver, ali nije povređen.