Na današnji dan: Ubijen Magbet, rođeni Napoleon i Lorens od Arabije, umro Dobrilo Nenadić

Autor: Beta

Život

15.08.2023.

08:14 > 07:12

Pregled najznačajnijih dešavanja na današnji dan, 15. avgust u svetu i kod nas.

Na današnji dan: Ubijen Magbet, rođeni Napoleon i Lorens od Arabije, umro Dobrilo Nenadić

Foto: Pixabay

1057 - Ubijen je škotski kralj Magbet, koji je 17 godina ranije osvojio presto ubivši tadašnjeg škotskog kralja Dankana. Magbetova vladavina inspirisala je Šekspira da napiše jednu od njegovih najpoznatijih drama.

1534 - Španski monah Ignasio de Lojola osnovao je u Parizu rimokatolički jezuitski red, koji je papa Pavle III priznao šest godina kasnije.

1688 - Rođen je pruski kralj Fridrih Vilhelm, koji je tokom vladavine (1713-40) centralizovao administraciju i formirao jaku i disciplinovanu vojsku, pa se smatra utemeljivačem pruskog militarizma.

1769 - U Ajačiju, na Korzici, rođen je francuski vojskovođa i car Napoleon Bonaparta, čiji su ratni uspesi omogućili političku i ekonomsku prevlast Francuske nad većim delom Evrope. Nakon poraza kod Vaterloa 1815, prognan je na ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu gde je umro 1821.

1771 - Rođen je škotski pisac Valter Skot, autor istorijskih romana "Rob Roj", "Ajvanho", "Veverli". Skupljao je i narodne pesme i pisao epove iz istorije Škotske. Izdao je u engleskom prevodu i srpsku narodnu pesmu "Hasanaginica".

1834 - Britanski parlament usvojio je zakon o kolonizaciji Južne Australije.

1843 - U Kopenhagenu je otvoren čuveni Tivoli park.

1888 - Rođen je engleski pukovnik Tomas Edvard Lorens, arheolog, istraživač, pisac i ratnik. Postao je poznat kao Lorens od Arabije, kada je u Prvom svetskom ratu (1917-18) poveo Arape u rat protiv Turske.

1914 - Prolaskom broda "Ankon" otvoren je Panamski kanal, prokop dug 81,6 kilometara, koji u najužem delu srednje Amerike spaja Atlantski i Tihi okean. Kanal je zvanično otvoren tek u julu 1920.

1916 - U bici na Somi u Prvom svetskom ratu prvi put je upotrebljen britanski tenk poznat kao "Veliki Bili".

1918 - SAD su prekinule diplomatske odnose sa Rusijom, nakon uspostavljanja boljševičke vlasti.

1944 - Iskrcavanjem savezničkih trupa u južnoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu počela je operacija "Dragon", čime je otvoren drugi front nakon iskrcavanja saveznika u Normandiji u junu.

1945 - Koreja je oslobođena od japanske kolonijalne vlasti nakon kapitulacije Japana u Drugom svetskom ratu. Poluostrvo je zatim podeljeno na komunistički sever i kapitalistički jug.

1947 - Stupio je na snagu akt o nezavisnosti Britanske Indije kojim su, posle 180 godina kolonijalne vladavine Velike Britanije, formirane Indijska Unija i Pakistan.

1948 - Južna Koreja je postala nezavisna država pod nazivom Republika Koreja, a za predsednika je izabran Singman Ri.

1950 - U zemljotresu u severoistočnoj indijskoj državi Asam poginulo je više od hiljadu ljudi.

1960 - Proglašena je nezavisnost afričke države Kongo-Brazavil, koji je od 1886. bio francuska kolonija pod nazivom Srednji Kongo.

1962 - Probijen je drumski tunel ispod Mon Blana, kojim je francuski grad Šamoni povezan sa italijanskom dolinom Aoste.

1965 - Koncert Bitlsa u Njujorku okupio je 55.600 ljudi, čime je postavljen svetski rekord u broju posetilaca i zaradi na pop koncertu.

1971 - Bahrein je stekao nezavisnost nakon 150 godina britanske kolonijalne vlasti.

1975 - U vojnom puču je ubijen predsednik Bangladeša šeik Mudžibur Rahman, prvi premijer nakon sticanja nezavisnosti u januaru 1972.

1990 - Predsednik Mihail Sergejevič Gorbačov vratio je sovjetsko državljanstvo Aleksandru Solženjicinu, dobitniku Nobelove nagrade za književnost, koji je 1974. pod pritiskom vlasti bio prinuđen da emigrira na Zapad.

1994 - U Sudanu je uhapšen i izručen Francuskoj jedan od najpoznatijih svetskih terorista Iljič Ramires Sančes, poznat kao "Karlos Šakal".

1995 - Japan je, 50 godina nakon završetka Drugog svetskog rata, prvi put jasno izrazio žaljenje zbog ratnih akcija u regionu.

1996 - Nakon četiri godine ponovo je otvoren sarajevski aerodrom za komercijalne letove. Na aerodrom su tokom rata u Bosni (1992-95) sletali samo službeni avioni i avioni sa humanitarnom pomoći.

1998 - U jednom od najtežih terorističkih napada u Severnoj Irskoj tokom gotovo 30 godina nasilja, u eksploziji automobila-bombe u mestu Omag, poginulo je 29 ljudi.

2000 - Američki predsednik Bil Klinton svečano je predao rukovodeću funkciju u Demokratskoj partiji potpredsedniku Alu Goru.

2001 - Makedonski parlament odobrio je dolazak 3.500 vojnika NATO u cilju razoružanja albanskih ekstremista.

2002 - Policija u Zimbabveu počela je da hapsi bele farmere koji su se oglušili o vladino naređenje da napuste svoju zemlju kako bi ona bila dodeljena crncima bezemljašima.

2005 - Posle 38 godina izraelske okupacije zvanično je počela evakuacija jevrejskih naselja u pojasu Gaze, što će omogućiti formiranje palestinske države.

2005 - U Helsinkiju je potpisan mirovni ugovor između Indonezije i pripadnika pobunjenika pokreta Aceh, čime je završen konflikt koji je trajao više od 30 godina i u kome je preko 12.000 ljudi izgubilo živote.

2013 - Umro je poljski dramski pisac, satiričar i crtač Slavomir Mrožek, čije se drame izvode u pozorištima širom sveta ("Tango", "Ljubav na Krimu", "Emigranti" i "Udovice"). Njegove groteske i apsurdi iz drama ušli su u svakodnevni govor Poljaka frazom "kao od Mrožeka".

2014 - Desetine hiljada antivladinih demonstranta okupile su se u glavnom gradu Pakistana, Islamabadu, gde su nakon dva dana puta stigle i protestne povorke iz drugih gradova koje su predvodili političar Imran Han i sveštenik Tahir-ul-Kadri. Protest usmeren protiv vlade premijera Navaza Šarifa, označio je početak marša slobode (Marš Azadi) koji je trajao do 17. decembra 2014.

2019 - Preminuo je srpski pisac Dobrilo Nenadić koji je književni ugled stekao već svojim prvim romanom "Dorotej", po kom je snimljen i film.

2021 - Avganistanski predsednik Ašraf Gani napustio je zemlju, a talibani su ušli u glavni grad Kabul. Vojna ofanziva Talibana i savezničkih militantnih grupa, protiv Vlade Avganistana i njenih saveznika počela je 1. maja 2021. godine, istovremeno s povlačenjem trupa SAD iz Avganistana.

OBRATI PAŽNJU! Osvežili smo platformu sa muzičkim kanalima, a preko koje možete slušati i Radio 021. Preporučujemo vam novu kategoriju - LOUNGE, za baš dobar užitak i relax tokom dana. Vaš 021!

Teme

ISTORIJA

Komentari 0

Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.