Studija: Duboki Jadran već dosegao temperature i salinitet predviđene za kraj veka

To pokazuju rezultati studije koju su sproveli naučnici s Instituta "Ruđer Bošković" u Zagrebu i Instituta za okeanografiju i ribarstvo u Splitu, a koja je deo međunarodnog istraživanja u Južnojadranskoj kotlini, najdubljem delu Jadrana.

Rezultati pokazuju da salinitet i temperatura dubokih voda u tom delu mora rastu znatno brže od očekivanog, prenosi Index.hr.

Konkretno, na dubini od 1.000 metara temperatura mora porasla je 0,8 stepeni Celzijusa tokom poslednjih deset godina, dok je salinitet porastao 0,2 promila, što predstavlja najbrže zabeležene promene u dubinama Sredozemnog mora do sada.

"Ovo su promene koje su se prema modelima očekivale tek krajem veka, a već su realnost", upozoravaju autori studije.

Jadransko more ima ključnu ulogu u regulaciji temperature celog Mediterana, upozoravaju naučnici.

U hladnim zimskim mesecima guste hladne vode iz severnog Jadrana struje prema dnu i kroz Otrantska vrata ulaze u dublje slojeve Mediterana, snabdevajući ih kiseonikom.

Pročitaj još

Naučnici zabrinuti: Rekordne temperature Sredozemnog mora u junu

Međutim, kako upozorava studija, ta funkcija prirodnog termostata sve je slabija, jer Jadran sada šalje toplije i slanije vode prema jugu, čime dodatno zagreva ceo mediteranski basen.

U studiji se ističe da je Jadran pod uticajem više međusobno povezanih procesa, od globalnog zagrevanja i manjka padavina, do smanjenog dotoka reka i dolaska toplijih voda iz istočnog Mediterana.

Naučnici su utvrdili da je do nagle promene došlo oko 2005. godine, kada su temperatura i salinitet u dubinama počeli da kontinuirano rastu.

"Ne radi se o postepenom prilagođavanju, već o nagloj tranziciji prema novom režimu koji još ne razumemo u potpunosti", istakao je Ivica Vilibić, jedan od autora studije.

Iako bi toplija voda trebalo da bude manje gusta, porast saliniteta povećava gustinu, što omogućava nastavak dubokih konvektivnih procesa, ali uz smanjeni sadržaj kiseonika, što ima ozbiljne posledice po morski život, navodi se u studiji.