Na današnji dan: Umrli Marija Terezija, Pučini i Belini, ujedinile se Srbija i Crna Gora
Pregled najznačajnijih događaja na današnji dan, 29. novembar, u svetu i kod nas.
Foto: Pixabay
1314 - Umro je francuski kralj Filip IV Lepi koji je 1306. proterao Jevreje iz Francuske i konfiskovao njihovu imovinu. Tokom sukoba sa papom Bonifacijem VIII sazvao je 1302. Skupštinu triju staleža - sveštenstva, plemstva i građanstva, prvi put u istoriji Francuske, a nakon papine smrti sporazumeo se s novim papom Klementom V, Francuzem, da se papsko sedište premesti u Avinjon.
1516 - Umro je italijanski slikar Đovani Belini, jedan od tvoraca venecijanske škole. Bio je učitelj Đorđonea i Ticijana.
1543 - U Londonu je od kuge umro nemački slikar Hans Holbajn Mlađi, dvorski slikar kralja Henrija VIII, majstor crteža i autor čuvenih portreta - "Erazmo Roterdamski", "Madona gradonačelnika Majera", "Henri VIII".
1780 - Umrla je austrijska carica, češka i mađarska kraljica Marija Terezija. Tokom vladavine od 1740. sprovodila je reforme u duhu prosvećenog apsolutizma, ali i centralizaciju i germanizaciju. Da bi osigurala osporavano presto, vodila je rat za austrijsko nasleđe od 1740. do 1748. u kojem joj je 1745. pruski kralj Fridrih II preoteo Šleziju.
1854 - Umro je srpski diplomata i vojvoda prota Mateja Nenadović, predsednik Praviteljstvujuščeg sovjeta - prve srpske vlade. Sa stricem Jakovom pokrenuo je Prvi srpski ustanak u valjevskoj i šabačkoj nahiji i učestvovao u borbama, a pregovarajući s Turcima i Rusijom uspostavio je prve diplomatske kontakte ustanika sa stranim državama. Njegovi "Memoari", pored književne vrednosti, predstavljaju dragocen dokument vremena.
1864 - U Sent Kriku u američkoj državi Kolorado jedinica pukovnika Džona Čivingtona masakrirala je najmanje 400 Čejena i Arapahosa, koji su se predali uz prethodno dobijenu dozvolu da se ulogoruju.
1890 - Otvoreno je zasedanje prvog japanskog parlamenta. Parlament je imao dva doma - gornji sa 480 i donji sa 252 člana.
1918 - Na Velikoj narodnoj skupštini u Podgorici svrgnut je kralj Nikola I Petrović i proglašeno ujedinjenje Crne Gore sa Srbijom. Aktom o ujedinjenju crnogorska država je prestala da postoji.
1924 - Umro je Đakomo Pučini, najznačajniji italijanski operski kompozitor posle Verdija. Operom "Boemi" dao je prototip italijanske opere lirsko-sentimentalnog, građanskog karaktera s kraja XIX veka ("Toska", "Madam Baterflaj", "Turandot", "Manon Lesko").
1941 - Na brdu Kadinjača kod Užica u Drugom svetskom ratu izginuo je Radnički bataljon štiteći glavninu partizanskih snaga. Nemačke jedinice su, uz podršku avijacije, prešle Kadinjaču tek posle pogibije 180 partizana s komandantom Dušanom Jerkovićem. Bio je to kraj Užičke Republike, osnovane krajem septembra 1941, prve slobodne teritorije u okupiranoj Evropi.
1943 - Na drugom zasedanju Antifašističkog veća narodnog oslobođenja Jugoslavije u Jajcu, to Veće je konstituisano kao vrhovno zakonodavno i izvršno predstavničko telo i ustanovljen je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije. Doneta je odluka o federativnom uređenju države, a kraljevskoj vladi u izbeglištvu zabranjen je povratak u zemlju.
1945 - Ustavotvorna skupština u Beogradu ukinula je monarhiju, lišavajući dinastiju Karađorđevića svih prava u zemlji i proglasila Federativnu Narodnu Republiku Jugoslaviju.
1947 - Generalna skupština UN izglasala je podelu Palestine na jevrejski i arapski deo, s Jerusalimom pod kontrolom svetske organizacije, što je 1948. omogućilo stvaranje države Izrael.
1987 - Iznad Burme se srušio južnokorejski avion sa 115 putnika i članova posade. U Bahreinu je potom uhapšena jedna žena koja je priznala da je severnokorejski agent i da je eksploziv u avion postavila po nalogu njene vlade s ciljem da omete održavanje Olimpijskih igara u Seulu 1988.
1991 - Komisija za arbitražu Mirovne konferencije o Jugoslaviji (Badenterova komisija) objavila je rezultate međunarodne arbitraže prema kojima se SFR Jugoslavija "nalazi u procesu nestajanja" i da su sve republike bivše federacije njeni sukcesori.
1996 - Međunarodni sud za ratne zločine u Hagu osudio je na 10 godina zatvora bosanskog Hrvata Dražena Erdemovića, koji je priznao da je, kao pripadnik Vojske Republike Srpske, učestvovao u masovnoj likvidaciji bosanskih Muslimana u Srebrenici u julu 1995. To je bila prva presuda za ratni zločin jednog međunarodnog suda posle Nirnberškog i Tokijskog procesa.
Pročitaj još
1998 - U Beogradu je umro Živojin Pavlović, jedan od najznačajnijih srpskih filmskih reditelja i književnika "nove srpske proze". Njegov film "Dezerter" (1992) prvo je filmsko delo koje govori o tragediji rata na prostoru bivše SFR Jugoslavije.
1999 - Rivalske partije u Severnoj Irskoj formirale su protestantsko-katoličku vladu, primoravši tako ogorčene neprijatelje da prvi put u istoriji podele vlast.
2001 - Umro je britanski rok pevač i kompozitor Džordž Harison, bivši član "Bitlsa", rok grupe koja je obeležila šezdesete godine 20. veka.
2003 - Vođi čečenskih pobunjenika Ahmedu Zakajevu, koji je u Rusiji optužen za ubistva i kidnapovanja, odobren je status političkog azilanta u Velikoj Britaniji.
2008 - Umro je danski arhitekta Jorn Utzon, poznat kao tvorac Sidnejske opere, koja je 2007. uvrštena u svetsku baštinu UNESCO-a. Projektovao je i zgradu Narodne skupštine u Kuvajtu i više poznatih građevina u Danskoj. Prestižnu Pricker nagradu za arhitekturu dobio je 2003. godine.
2010 - Umro je komičar Lesli Nilsen, zvezda filmskog serijala "Goli pištolj" i "Ima li pilota u avionu".
2010 - Umrla je ruska pesnikinja Bela Ahmadulina, ikona kulturnog života sovjetske ere.
2013 - Na samitu u Vilnjusu Evropska unija je parafirala sporazume o pridruživanju sa Gruzijom i Moldavijom.
2017 - Haški tribunal je pravosnažno potvrdio višegodišnje zatvorske kazne zvaničnicima bosanskih Hrvata, predvođenih Jadrankom Prlićem, za ratne zločine nad Muslimanima u BiH, 1993-94. Trećeoptuženi Slobodan Praljak umro je u bolnici u Hagu pošto je u sudnici popio otrov nakon što mu je apelaciono veće Haškog tribunala potvrdilo kaznu od 20 godina zatvora.
2020 - Za vreme lokalnih izbora na severoistoku Nigerije ubijeno je 110 ljudi u napadu koji se pripisuje islamskim ekstremistima iz grupe Boko haram.
Ukoliko imate potrebu za radnom snagom nudimo vam mogućnost da na jednostavan način oglasite poziciju za posao.
Radno mesto možete oglasiti u odeljku Oglasi za posao ili jednostavno klikom na ovu poruku.
NAJČITANIJE U POSLEDNJIH 72H
Ostalo iz kategorije Život - Magazin
Na današnji dan: Umrli Mocart, Mone i Mandela
05.12.2025.•
0
Donosimo vam pregled događaja koji su se dogodili na današnji dan, 5. decembar.
Skulptura iz Lepenskog vira, "Votivna kolica" i vez iz Srednjeg veka postala srpska kulturna dobra
04.12.2025.•
1
Vlada Srbije donela je odluke kojima se za kulturna dobra od izuzetnog značaja utvrđuje nekoliko predmeta.
Na današnji dan: Zabranjeno spaljivanje udovica u Indiji, umrli osnivač genetike i Hana Arent
04.12.2025.•
0
Donosimo vam pregled značajnih i zanimljivih istorijskih događaja koji su se dogodili na današnji dan, 4. decembar.
Poljska zabranjuje uzgoj životinja radi krzna, postojeće zatvoriti do 2033. godine
03.12.2025.•
0
Poljska, najveći proizvođač krzna u Evropi, uvela je zabranu novih farmi krzna, a postojeće treba da budu zatvorene do 2033. godine.
Članak o ubijenom Čarliju Kirku najčitaniji ove godine na Vikipediji
03.12.2025.•
0
Članak o konzervativnom američkom influenseru Čarliju Kirku, ubijenom ove godine, na vrhu je liste najčitanijih članaka Vikipedije za 2025. godinu.
Na današnji dan: Rođeni Godar i Marija Kalas, magla otrovala stanovnike Londona, umro Renoar
03.12.2025.•
0
Donosimo vam pregled značajnih i zanimljivih istorijskih događaja koji su se dogodili na današnji dan, 3. decembar.
Prada zvanično preuzela Versaće za 1,25 milijardi dolara
02.12.2025.•
1
Grupa Prada saopštila je danas da je nakon šest meseci čekanja na regulatorno odobrenje, preuzela Versaće, a taj posao vredan je 1,25 milijardi dolara.
Na današnji dan: Ubijen Pablo Eskobar, Napoleon krunisan za cara Francuske, patentiran prvi brijač
02.12.2025.•
0
Donosimo vam pregled značajnih i zanimljivih istorijskih događaja koji su se dogodili na današnji dan, 2. decembar.
Na današnji dan: Proglašena Kraljevina SHS, rođena madam Tiso, umrli Luiđi Pirandelo i Ben Gurion
01.12.2025.•
0
Donosimo vam pregled značajnih i zanimljivih istorijskih događaja koji su se dogodili na današnji dan, 1. decembar.
Brisel proglasio i treću železničku stanicu zaštićenim spomenikom
30.11.2025.•
1
Veliki delovi Severne železničke stanice u Briselu proglašeni su zaštićenim spomenikom, uključujući njenu sat-kulu, glavnu stanicu, perone i drvene klupe.
Velik broj rudnika u Aziji ispušta cijanid i druge opasne hemikalije u reke
30.11.2025.•
1
Širom jugoistočne Azije više od 2.400 rudnika, od kojih su mnogi ilegalni i neregulisani, možda ispušta smrtonosne hemikalije poput cijanida i žive u rečne vode.
Njujork proglašen za najstresniji grad na svetu
30.11.2025.•
0
Njujork je nedavno zauzeo drugo mesto na listi najboljih gradova na svetu prema konsultantskoj kući Resonancy Consultancy.
Satelitski snimci pokazali: Rezerve vode u Evropi sve manje
30.11.2025.•
3
Ogromne količine evropskih rezervi vode se smanjuju, a zalihe slatke vode se smanjuju širom južne i centralne Evrope, od Španije i Italije do Poljske i delova Velike Britanije.
Francuska zabranila telefone u osnovnim školama, mogla bi u skoro i u srednjim
30.11.2025.•
0
Predsednik Francuske Emanuel Makron izjavio je u petak da će učenicima srednjih škola "verovatno" biti zabranjeno korišćenje mobilnih telefona u školama od naredne godine.
Misteriozne crne gljivice u Černobilju "jedu" radijaciju
30.11.2025.•
1
Crne gljivice izrasle na ruševinama koje je ostavila eksplozija nuklearke Černobilj rastu brže zahvaljujući radijaciji i zapravo se "hrane" njom.
VIDEO: Amerikanac 10 godina nije menjao gume, a jednu je zalepio lepljivom trakom
30.11.2025.•
3
Rutinski pregled automobila u jednoj radionici u Nju Džersiju u SAD-u pretvorio se u viralni hit nakon što je mehaničar otkrio da vlasnik vozila godinama nije menjao gume, a jednu je čak "popravio" lepljivom trakom.
Francuskom farmeru ukradeni puževi vredni 100.000 evra
30.11.2025.•
0
Više od 100.000 evra vredni puževi ukradeni su s farme u Francuskoj koja snabdeva i restorane sa Mišlenovim zvezdicama.
Na današnji dan: Rođeni Tven i Čerčil, umrli Vajld, Pavić i Crnjanski, počeo "Zimski rat"
30.11.2025.•
0
Donosimo vam pregled značajnih i zanimljivih istorijskih događaja koji su se dogodili na današnji dan, 30. novembar.
Automobil zimi troši više goriva nego leti: Postoji više razloga
29.11.2025.•
1
U proseku, pri temperaturi od minus sedam stepeni automobil troši do 12 odsto više goriva nego u proleće ili leto na 25 stepeni.
Bugarin proglašen mrtvim pronađen živ posle više od 10 godina: Čuvao ovce, zatim lutao šumama
29.11.2025.•
1
Bugarin koji je proglašen mrtvim 2013. godine, pronađen je živ u bugarskom nacionalnom parku Pirin nakon više od 10 godina.
Komentari 0
Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.
Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.
Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.
Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.
Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.
Napiši komentar