Na današnji dan: Umro Kopernik, rođeni Farenhajt i Bob Dilan, poslata prva poruka morzeovom azbukom

Autor: Beta

Život

24.05.2023.

15:38

Pregled značajnih dešavanja u Srbiji i svetu na današnji dan, 24. maj.

1543 - Umro je poljski astronom Nikola Kopernik, tvorac heliocentričnog sistema i osnivač moderne astronomije, autor dela "Kruženje nebeskih tela". Svojim naučnim delom, koje predstavlja jednu od najvećih prekretnica u istoriji nauke, stvorio je osnov za velika otkrića Johanesa Keplera i Isaka Njutna.

1544 - Rođen je engleski lekar i fizičar Vilijam Gilbert, istraživač magnetizma i elektriciteta. Dokazao je da je Zemlja veliki loptasti magnet i da se igla na kompasu ne upravlja prema nebu, kako se do tada verovalo, nego prema magnetnim polovima planete.

1686 - Rođen je nemački fizičar Gabrijel Danijel Farenhajt, koji je 1726. izradio prvi termometar sa živom i napravio skalu za merenje temperature od 180 stepeni, nazvanu njegovim imenom.

1743 - Rođen je francuski lekar i novinar Žan Pol Mara, jedan od glavnih vođa Francuske revolucije, predvodnik montanjara i jedan od organizatora ustanka u maju 1793. kojim je bila zbačena vladavina žirondinaca. U julu iste godine ubila ga je Šarlot Kordej, koja je četiri dana kasnije giljotinirana.

1819 - Rođena je britanska princeza Aleksandrina Viktorija, kraljica Viktorija I od 1837. do 1901. Tokom njene duge vladavine Britanija je doživela privredni i kulturni uspon i postala je kolonijalna sila.

1822 - Trupe pod komandom Antonija Hosea de Sukrea su potukle Špance u bici kod Pićinće, a Ekvador je postigao nezavisnost od Španije.

1844 - Pronalazač telegrafa Semjuel Morze poslao je prvu telegrafsku poruku na udaljenost od 65 kilometara (iz Vašingtona u Baltimor) koja je glasila: "Šta je to Bog uradio?"

1883 - Otvoren je Bruklinski most koji je povezao Menhetn sa Bruklinom u Njujorku.

1899 - Rođen je srpski arhitekta Branislav Kojić, profesor Beogradskog univerziteta, član Srpske akademije nauka i umetnosti, projektant Umetničkog paviljona na Kalemegdanu.

1926 - Otvorena je Univerzitetska biblioteka u Beogradu. Prva zgrada u Srbiji napravljena namenski za biblioteku, izgrađena je uz pomoć Karnegijeve zadužbine. Naziv Univerzitetska biblioteka "Svetozar Marković" dobila je 1946.

1941 - Nemački ratni brod "Bizmark" potopio je u Drugom svetskom ratu britansku krstaricu "Hud". Od 1.422 mornara samo trojica su preživela.

1941 - Rođen je američki pevač i kompozitor Robert Cimerman, poznat kao Bob Dilan, jedan od najpopularnijih muzičara 20. veka.

1964 - U tuči na fudbalskoj utakmici u prestonici Perua, Limi, izazvanoj odlukom sudije da poništi gol domaće ekipe, poginulo je više od 300 ljudi.

1968 - Tokom studentskih demonstracija u Francuskoj predsednik Šarl De Gol predložio je referendum; pobunjeni studenti zapalili su Parisku berzu.

1974 - Umro je popularni američki džez pijanista, kompozitor i šef orkestra Edvard Kenedi Djuk Elington. Svetsku slavu stekao je posle Drugog svetskog rata nastupajući sa svojim orkestrom širom sveta.

1981 - Predsednik Ekvadora Haime Roldos Agilera i još sedam ljudi poginulo je kada je u avionu eksplodirala podmetnuta bomba.

1982 - U iransko-iračkom ratu iranske trupe povratile su Koramšar koji su Iračani držali 20 meseci.

1992 - Kandidat konzervativaca Tomas Klestl izabran je za predsednika Austrije na mesto Kurta Valdhajma.

1992 - Kosovski Albanci održali su prve paralelne opšte izbore. Vlasti u Srbiji su te izbore proglasile nelegalnim, ali ih nisu ometale.

1993 - Eritreja je stekla nezavisnost od Etiopije posle 30 godina građanskog rata.

1993 - Na Tibetu su izbile žestoke demonstracije protiv kineskih vlasti.

1994 - U jurnjavi muslimanskih hodočasnika u Meki u Saudijskoj Arabiji poginulo je 270 ljudi.

1995 - Umro je engleski državnik i publicista Džejms Harold Vilson, vođa Laburističke stranke, premijer Velike Britanije (1964-1970, 1974-76).

2000 - Izrael je posle 22 godine povukao svoje trupe iz okupacione zone od 15 kilometara u graničnom području sa Libanom. Mirovne trupe UN ušle su u to područje 28. jula.

2000 - Hrvatska je postala 26. članica programa NATO "Partnerstvo za mir".

2001 - Dvadeset troje ljudi je poginulo i više od 300 povređeno kada se urušila svadbena sala u Jerusalimu. To je najveća civilna tragedija u Izraelu u protekle 53 godine.

2002 - Predsednici Amerike i Rusije, Džordž Buš i Vladimir Putin, potpisali su ugovor o smanjenju nuklearnog oružja za dve trećine u narednih deset godina.

2004 - Đaci iz Kragujevca, gimnazijalci, doputovali su u Sarajevo u prvu ekskurziju posle 14 godina.

2010 - Na lokalnim izborima u Crnoj Gori Demokratska partija socijalista je osvojila većinu u 12 od 14 opština u kojima se glasalo.

2012 - U ukrajinskom parlamentu došlo je do tuče tokom rasprave o zakonu kojim se dozvoljava zvanična upotreba ruskog jezika, između pripadnika prozapadne opozicije i poslanika partije ukrajinskog predsednika Viktora Janukoviča, koja glavnu podršku ima u delu zemlje u kojem se govori ruski.

2015 - Na predsedničkim izborima u Poljskoj većinu glasova osvojio je Andžej Duda, kandidat opozicionih konzervativca. On je u drugom krugu glasanja pobedio dotadašnjeg predsednika iz redova vladajućih liberala Bronjislava Komorovskog.

2015 - Američki matematičar Džon Neš (86), poznat po teoriji igara i dobitnik Nobelove nagrade za ekonomiju 1994. godine, poginuo je u saobraćajnoj nesreći.

2019 - Hinduistička nacionalistička partija BJP indijskog premijera Narendre Modija osvojila je većinu u donjem domu Parlamenta i stekla osnov da formira vlada.

Teme

ISTORIJA

Komentari 0

Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.